RANDEVU
Tüm kanser türleri arasında en az görülenlerinden biri olan tiroid kanserleri aynı zamanda tedaviye en olumlu cevabı gösteren kanser türüdür. Tiroid kanseri, over kanserinden sonra en sık görülen endokrin kanseridir. Tiroid kanserleri tüm kanser vakalarının yüzde 1’den azını oluşturmaktadır. Çocuklarda nadir görülmekle birlikte, yirmili yaşlardan sonra görülen kanserler içinde ilk 5 sırada yer almaktadır. Her yıl 1000 kişiden birinde tiroid nodülü oluşmaktayken, 50.000 kişiden birinde tiroid kanseri oluşmaktadır.
Tiroid nodülleri kadınlarda erkeklerden daha sıktır, ancak erkeklerde görülen nodüllerde kanser görülme sıklığı kadınlardan daha fazladır. Toplumda görülme sıklığı yüzde 4,2 olan tiroid kanserlerinin oluşma riski hayat boyunca kadınlarda yaklaşık yüzde 0,7, erkeklerde ise yüzde 0.25’tir.
Tanı
Hastanın tiroid kanseri hikayesi ayrıntılı şekilde alınmalı, tiroid hormonları kontrol edilmeli, muayenesi yapılmalı, tiroid ultrasonu, gerektiğinde sintigrafi ve iğne biyopsisi yapılmalıdır.
Aile öyküsü, boyna radyasyon alınıp-alınmadığı, yaşadığı bölge ve kullandığı ilaçlar, hastanın nefes almada zorluk, ses değişikliği, yutma güçlüğü gibi şikayetleri sorgulanmalıdır. Fizik muayenesi yapılmalı, boyun lenf nodları muayene edilmelidir.
Yüksek şüpheli durumlarda; ailede tiroid kanser öyküsü, ses kısıklığı, yutma güçlüğü, radyasyon öyküsü, boyunda lenf nodu varlığı, tek solid-soğuk-inmobil ve kısa sürede büyümüş tiroid nodülleri kanser açısından risk içerir. 20 yaş altında- 60 yaş üzerinde yeni nodül gelişmesi, iğne biyopsi sonucunun şüpheli olarak değerlendirilmesi tiroid kanser riskinin yüksek olduğunu gösterir.
Tiroid ultrasonu, tiroid hastalıklarında en çok kullanılan yöntemdir. Tiroid nodülünün solid-kistik ayrımını, boyutlarını ayırt etmeyi sağlar ve iğne biyopsiye de kılavuzluk eder. Tiroidde yapılan iğne biyopsisi yüksek oranda doğru sonuç verir. Tiroid biyopsisi şüpheli ya da kötü huylu değerlendirildiğinde, cerrahi yapılmalıdır. Tiroid hormonlarının düşüklüğü ya da fazlalığı durumunda cerrahi öncesi mutlaka tedavi edilerek normal sınırlara getirilir, sonrasında cerrahi uygulanır.
Tedavi
Tiroid bezi kanserlerinin cerrahi tedavisinde total tiroidektomi denilen bütün tiroid dokusu çıkarılır. Deneyimli cerrahlar tarafından yapılmalıdır. Oluşacak komplikasyonlar tecrübeli ellerde çok düşüktür.
Hastanede kalış süresi genellikle 1 gün olup, ameliyat sırasında kullanılan sinir mönitorizasyonu ve yeni cerrahi aletler ile ameliyatın süresi kısalmakta, oluşan komplikasyonlar oldukça azalmaktadır. Hastanın operasyondan sonra kullanması gereken tiroid ilaçlarını düzenli kontroller ile düzenlenerek sürekli kullanması gerekmektedir.
baş boyun bölgesindeki kanserler genellikle boyun bölgesindeki lenf bezlerine yayılırlar. Böyle bir durumda kanserli organın çıkarılmasına ek olarak kanserden etkilenen lenf bezlerinin de çıkarılması gerekir. Bu amaçla hastanın tiroid kesisinin hangi taraf lenf bezleri çıkarılacak ise o tarafa doğru boynun yan tarafından yukarı uzanan bir kesi olur. Bu ameliyatta bazen lenf bezlerinin yanı sıra kas ve damar yapılarının da beraberinde çıkarılması gerekebilir.
Boyun diseksiyonu kanserin cinsine, yerleşim yerine, hangi evrede olduğuna, hastanın durumuna ve lenf bezlerinin tutulumuna göre ameliyatın şekilde değişebilir.